Kościół romański w Sobocie

Kościół romański w ruinie, z XIII w
Kościół romański w ruinie, z XIII w

Sobota (niem. Zobten am Bober) – wieś połozona w Sudetach na Pogórzu Kaczawskim, w otulinie Parku Krajobrazowego Doliny Bobru. Sobota stanowiła własność rodów Ryme (1254 r.), Czettritz (do 1622 r.), Braun (1670 r.), Hochberg (1719 r.), Zedlitz i Nostitz. Najsłynniejszym dziedzicem Soboty był generał August Ludwig von Nostitz, który spoczął wraz z synem Fryderykiem Wilhelmem w tutejszym mauzoleum.

Między 1757 a 1758 r. większość mieszkańców zmarła w zarazie gorączki gnilnej. 19 sierpnia 1813 wojska rosyjskie i francuskie stoczyły bitwę pomiędzy Dębowym Gajem a Sobotą. W Sobocie, w pałacu Nostitzów kwaterował generał Langeron – dowódca kontyngentu rosyjskiego. Z zabytków Soboty warto wymienić: kościół romański w ruinie, z XIII w., przebudowany w XV-XIX w., cmentarz przykościelny, park, z XVII w., zmiany w drugiej połowie XIX w., park jest pozostałością zespołu pałacowo-parkowego; pałac rozebrano przed 1980 r., kaplica w parku, neogotycka, z 1914 r., kaplica pw. św. Krzyża w klasztorze ks. michaelitów, z XIX w. Do 1945 istniał też w Sobocie kościół ewangelicki z 1744r., nie zachował się również ewangelicki cmentarz, który buldożerami został zrównany z ziemią.

Kościół romański w ruinie, z XIII w
Kościół romański w ruinie, z XIII w

Obecnie najbardziej rozpoznawalny zabytkiem Soboty jest Romański kościół pw. Piotra i Pawła został on wybudowany już w XIII wieku, pierwsza wzmianka o świątyni pochodzi z 1212 r. Kościół po raz pierwszy rozbudowano w 1571 roku. Kolejne zmiany w budowli nastąpiły 1701 roku wymuszone były one pożarem który strawił świątynię odbudowę tą upamiętnia data nad kruchtą.

W 1945 roku obiekt został zbombardowany przez Rosjan, gdyż w kościelnej wieży Niemcy urządzili sobie punkt obserwacyjny, gdyby nie ten fakt, to świątynia być może dotrwała by w stanie nienaruszonym do dziś. Po wojnie kościół był opuszczoną ruiną i dopiero w 2012 roku z inicjatywy Starostwa Powiatowego w Lwówku Śląskim teren uporządkowano, a kościół zabezpieczono, kruchtę i budynek bramny przykryto dachem.

Kościół romański w ruinie, z XIII w
Kościół romański w ruinie, z XIII w

Wokół kościoła zachowało się kilka niemieckich przedwojennych mogił, a wśród nich ciekawy pomnik nagrobny w miejscu pochówku jeńców z czasów I wojny światowej, Polaka i Rosjanina. Nie zachowały się też  płyty nagrobne z XVI i XVII wieku, były one wmurowane w ściany świątyni. Płyty przedstawiały wizerunki członków szlacheckich rodów, właścicieli Soboty, Dębowego Gaju i pobliskich majątków – m.in. von Zedlitzów. Niestety, wszystkie płyty całopostaciowe zostały rozkradzione.

ŹRÓDŁA :

tropografie.blogspot.com

Wikipedia

GPS: 51.08397, 15.67302

No votes yet.
Please wait...